Հիմա, երբ Կուբայում՝ Հավանա մայրաքաղաքում ԱՄՆ դեսպանատան շենքին ծածանվում է ամերիկյան պետության դրոշը, ինձ ապշեցրեց անմեռ հեղափոխական, Կուբայի հիմնադիր Ֆիդել Կաստրոյի 1973թ. ասածը. «ԱՄՆ-ն մեզ հետ կխոսի, երբ կունենա սևամորթ նախագահ, իսկ աշխարհը՝ լատինաամերիկացի Պապ»… Ես սա կարդացի «Ազգ» օրաթերթում: Ֆիդելի ասածով էլ եղավ: ԱՄՆ սևամորթ նախագահ Բարակ Օբամա, Հռոմի Պապ լատինաամերիկացի Ֆրանցիսկոս Առաջին … Աշոտ Տիգրանյանի ուղարկած էլեկտրոնային փաթեթն էի ուսումնասիրում, 2009թ. հայ-թուրքական Ցյուրիխյան համաձայնագրի այս տեքստը՝ իր թղթածրարով… Չգիտեմ՝ կարդացե՞լ եք, կկարդաք, գոնե, հիմա այս համաձայնագիրը, որը ծավալուն չէ ու պարզ է ընկալման համար: Համաձայնագրի իրավական հիմքերը կարելի է բաց թողնել: 2009-ին սա մեծ աղմուկ հանեց, ինձ անհասկանալի: Չեք ուզում՝ այսօր Հայաստանի Հանրապետությունում ապրող հայաստանցիներով ու Թուրքիայի հանրապետությունում ապրող թուրքերով հաշտության համաձայնության գանք, ասեք… Քանի ողջ է Ֆիդել Կաստրոն, հնարավոր է պատասխանի՝ երբ կբացվեն հայ-ադրբեջանական՝ Ղազախի և Ատրպատականի, հայ-թուրքական երկաթուղին, Գյումրի-Կարս, Մարգարայի և մյուս միջպետական ճանապարհները… Որքա՞ն ենք որոշել ապրել մեր ստրատեգիական հարևանների հետ հակամարտության ռեժիմում:
Վերադառնամ Ցյուրիխյան համաձայնագրին, որի նախաձեռնությունն ինձ այնպես ոգևորեց. ինչո՞ւ չի կարելի կենդանացնել այն, վերադառնալ դրան, ինչի՞ համար է բարձրագույն իշխանությունը, ինչի՞ համար են այն երկարացնելու ջանքերը, եթե հայոց համար անկախությունից այս կողմ այն չի գործածվելու. 25 տարի շարունակ թիվ 1 կենսական խնդիրը մնում է հաշտության հաստատումը՝ անմիջական հարաբերությունների հետ միասին… Գրված է, չէ՞ Սահմանադրության 9-րդ հոդվածում. «Հայաստանի Հանրապետության արտաքին քաղաքականությունն իրականացվում է միջազգային իրավունքի սկզբունքներին եւ նորմերին համապատասխան` բոլոր պետությունների հետ բարիդրացիական, փոխշահավետ հարաբերություններ հաստատելու նպատակով»: Ահա քեզ կամուրջ իմ գրում՝ Սահմանադրության առաջարկվող փոփոխությունների արհեստական օրակարգից կենդանի, հասունացած լուծման կարոտ հարցերի օրակարգ …
«Ամառային հանգստի հրճվանք» շարքից. Արևմտյան Հայաստանը Հասմիկ Մաթևոսյանի ներկայացմամբ:
Դավիթը նորից վերադարձավ այս շրջանի իր ամենասիրելի-ամենագործածական հասունություն հասկացությանը.
— Ինչպե՞ս է, որ մրգին, ձմերուկին-սեխին-դեղձին ձեռք ենք տալիս, հասուն է… Ինչպե՞ս է, որ այդպես է, ինչպե՞ս է հասունանում միրգը, պա´պ…
Կիրակին, որ անցկացրի տանը, Դավիթ Բլեյանի հասունության՝ ամբողջական հասուն՝ ինքնուրույնության աստիճանի հասուն, յուրաքանչյուրիս հետ հասուն հարաբերվելու փաստի արձանագրումն էր. մամա ջա՜ն, մեր տղան մեր ընտանիքի, մեծ ընտանիքի, հասարակության լրիվ իրավասու-իրավունակ անդամ է, իսկ մենք ձգում ենք նրա երեխայության շրջանը՝ մեր մեծական սպառողական վայելք-հաճույքի ժամանակը քիչ երկարացնելու համար: Կամ էլ չգիտենք՝ ինչպես վարվել այս փուլում, վախենում ենք: Անվախ, անբարդույթ, անպարտադրանք… հարգանքով՝ որպես հավասարներ ապրելու շրջան է. դժվար կլինի, քանզի համոզված չեմ, թե մեծերով այդպես ապրում ենք… Դավիթը գալիս է իր հասունությամբ փոխելու, առողջացնելու-անվտանգ դարձնելու մեր հարաբերությունները… Առանձնացրել է այն տուփը և պարկը լեգոների, որ վաղն իր հետ պարտեզ է տանելու: Սպասում է պարտեզին. պատմում-ներկայացնում է բառերով այդ սպասումը՝ ինչերն են կանչում, ու ինչը խի է անելու, որ ինչ լինի՝ գիտե…
Ես շատ կուզեմ, որ կրթահամալիրի համար էլ 2015-16 ուս. տարին հասունության փուլի ազդարարում լինի. հասուն մարդկանց հասուն հարաբերություններ ու հասուն իրագործումներ՝ հասունության բերված նախագծերի ու ծրագրերի… եթե մենք ապրել ենք ու գիտակցում-ուժ ենք ստանում մեր կրթական ծրագրի առաջացման ու իրագործման պատմությունից… Ի՞նչ պատմություն է, եթե ուժ չի տալիս… Կան պտուղներ, դեպքեր, ծնունդներ, որ այդպես էլ չեն հասունանում… կան և լխկածներ… կա և հասուն շրջան…
Օր օրի հասունացող 2-4 տարեկաններ: Լուսանկարները՝ Բուրիկ Հովսեփյանի:
- Ասում են, որ աշխարհը չափից դուրս բարդ է դարձել հասարակ որոշումների համար: Նրանք սխալվում են: (Ռոնալդ Ռեյգան)
Հասունության գլխավոր ցուցանիշ է դառնում հենց այս՝ յուրաքանչյուրիս հասարակ որոշումներ կայացնելու կարողությունը: Էլ իրար չենք նայում-սպասում. քո որոշումն է հասունացած… Եվ բնական է, որ 2015-16-ի պատրաստության մեր գործերի ստուգատես-ներկայացումը սկսում ենք մասնագետի պատրաստության մեր հաստատությունում, քոլեջում՝ հրավիրելով նախակրթարանի ու ընտանիքի դաստիարակ (ուսուցիչ) մեր 20 տարիների շրջանավարտներին՝ յուրաքանչյուրին՝ 1995-ից սկսած… Մենք ինքներս մեզ, յուրաքանչյուրին՝ ով կգա, ներկայացնում ենք քոլեջային ուսուցանող-մասնագետ դարձնող միջավայրը՝ նախակրթարանային քոլեջիկային… Թող յուրաքանչյուր դաստիարակ հասարակ որոշումներ կայացնի, գտնի իր գործընկերոջը, հրավիրի, իր ուսումնական տնտեսությունը կարգի բերի…
Մեղրաձորի ճամբարականները Մարմարիկ գետում են: Լուսանկարները՝ Սոնա Փափազյանի:
Ինձ դուր եկավ, որ շաբաթ օրով Մեդիակենտրոնում Աիդա Պետրոսյանը հանդիպում է կրթահամալիրի նախակրթարանների դաստիարակներից յուրաքանչյուրին՝ առանձին. գործընկերների հասուն խոսակցության ականատես դարձա: Ես ժամանակ ունեցա առանձին դաստիարակների բլոգները նյութ առ նյութ կարդալու: Սկսել եմ: Ինձ դուր եկավ այն հասունությունը, որով մենք՝ Քոլեջի ուսանողներով, ղեկավար Նվարդ Սարգսյանով, ջոկատի ղեկավար Անահիտ Մելքոնյանով Մեղրաձորից հետո կպանք պարտեզային 3-րդ խմբի ստեղծմանը… Մեր ամենահաս-կարող տիկին Էլյայի տրամադրությունը հազար էր. հասցրեցինք բոլոր չորս սանհանգույցներն էլ, նոր խմբի մեկնարկն էլ… Հիշո՞ւմ եք՝ ամիսներ առաջ ստեղծվեց 2-րդ խումբը պարտեզային, իսկ 2015-16 ուստարում Քոլեջի նախակրթարանում կունենանք գործող 3 նախակրթարանային խումբ… Ես տեսա, թե Նոր դպրոցի նախակրթարանի դաստիարակ Աննա Հայրոյանն ինչպես է իր նոր սանի քույրիկին ու մայրիկին ուղեկցում Քոլեջ՝ ընդունելության: Մենք գործազուրկներ չենք պատրաստում-վերապատրաստում, այլ ծնվող Մհերի, Սաթիկ Սիմոնյանի պատվիրատու ընտանիքի ու Մհերի 2 տարի հետո բացվելիք խմբի դաստիարակներ… Ահա ինչու, այնքան թեթևությամբ-հասուն մենք՝ Արմինե Թոփչյանի դրդմամբ կպանք Գեղարվեստի նախակրթարանի նորացմանը… հասունացած էր… Վաղվա իմ գիրը բաց մի´ թողեք…
Գեղարվեստում՝ աշխատանքային երկուշաբթի: Լուսանկարները՝ Արմինե Թոփչյանի: