Ես, գիտեք, ակնոց չեմ դնում ո՛չ օպտիկական, ո՛չ արևային, ո՛չ դեկորատիվ… Երբևէ փորձ չեմ արել: Սիրում եմ ակնոցով խաղալ՝ որևէ մեկի, երբ սեղանին է… Կալանատանը, 2000-ին, հանկարծ իմ տեսողությունը վատացավ, ես խառնվեցի իրար… Դժվար էր սկզբում, հետո չէի կարողանում կարդալ… Անհնար էր: Շնորհակալ եմ եղբորս, հնարավոր արագությամբ դատարանի դահլիճ ակնաբույժ եկավ, ստուգեցին-չափեցին, ու ակնոցը ինձ հասավ: Միամիտնե՜ր… Իմ նյարդային դեմքին ակնոցն էր պակաս… Սկզբից վնասվեց մեկը, հետո ՝ մյուսը… Ի՜նչ լավ էր` կալանատանն ավելի երկար չմնացի. ազատության մեջ մեկ-երկու շաբաթում վերականգնվեց տեսողությունս: Մինչ այդ արդեն չորս-հինգ վնասված ակնոց ունեի… Խաղում էի, կոտրում, չէի դնում: Սեղանին ունեմ լամպ. 2000-ից միշտ` մեկուսարանի կալանատանը, թե տանը, ունեցել ու օգտագործում եմ… Գործիք է, է՜… Կիսախավար, կիսամութ, խաղացող-թրթռացող լույս, մանր, չկարդացվող տառատեսակներ, մուգ ֆոներ, չընթերցվող էջեր տանել չեմ կարողանում: Հիմա էլ ակնոց չեմ դնում: Միշտ անվարագույր իմ անկյունը` գրասեղանին լամպով, հարմար է կարդալու, գրելու համար. ինձանից ձախ իմ գրապահարանն է՝ մի քանի տասնյակ ձեռքի տակի կամ հարազատ գրքերով… Տեսողության համար լավագույն բաղադրատոմս եմ գտել՝ ահա: Եկեք օգտագործենք, փորձենք, համոզվենք, եթե որևէ վտանգ չենք տեսնում: Դրական չսպասելիքների 2015 ու բեկո՞ւմ 2015-ին՝ շարունակ ինձ տարբեր ենթատեքստերով հարցնում են ինձ սիրելի-անծանոթ սեբաստացի թե ոչ սեբաստացի: Ասա` ոչ սեբաստացի, դու էլ որևէ կարգավիճակով դարձիր սեբաստացի, այս խտրական վիճակից ազատվիր, դու էլ պրծնես, մեզ էլ պրծացնես…

[embedplusvideo height=”200″ width=”300″ editlink=”http://bit.ly/1CcZFzh” standard=”http://www.youtube.com/v/htlzPWUwBDM?fs=1″ vars=”ytid=htlzPWUwBDM&width=300&height=200&start=&stop=&rs=w&hd=0&autoplay=0&react=1&chapters=&notes=” id=”ep7848″ /]   [embedplusvideo height=”200″ width=”300″ editlink=”http://bit.ly/1CcZLqy” standard=”http://www.youtube.com/v/OlzfsFj75Dg?fs=1″ vars=”ytid=OlzfsFj75Dg&width=300&height=200&start=&stop=&rs=w&hd=0&autoplay=0&react=1&chapters=&notes=” id=”ep6803″ /]

Այո՛, ոչ մի դրական սպասելիքի տեղ չի թողել 2015-ը մեկնարկով՝ մեր հանրային, պետական կյանքում, քաղաքական իրադարձությունների հունվար-փետրվարի արդյունքների վրա անգամ գարնան առաջին օրը, Էդիտա Հովհաննիսյանի՝ իմ սքանչելի քույրիկի ծննդյան օրը, լույսի շող չի ավելացնում. ակնհայտ է… Բաց եմ թողնում հունվար-փետրվարի քաղաքական իրադարձությունների համայնապատկերը, հորս մի բնորոշմամբ՝ «մրթոշ»: Եվրասիական տնտեսական միությանն անդամակցելու առաջին ամսվա հայաստանյան տնտեսության պատկերը, երեք ցուցանիշով եմ ուզում իմ օրագրի ընթերցողին ներկայացնել: 2015-ի հունվարին Հայաստան ուղարկված մասնավոր ոչ առևտրային փոխանցումների ծավալը (զուտ դրամական ներհոսքը) կազմել է 37միլիոն դոլար և պակաս է 2014-ի հունվարի ցուցանիշից 50 տոկոսով: Հայաստանից ապրանքային արտահանումը այս տարի հունվարին, անցած տարվա հունվարի համեմատությամբ նվազել է 22 տոկոսով: Ընդ որում արտահանումը Հայաստանից Եվրոմիության երկրներ նվազել է 26 տոկոսով, դեպի ԱՄՆ՝ 51 տոկոսով, դեպի Իրան, ուշադիր՝ 72 տոկոսով: Հայաստանից, որևէ ձևով գաղթել ցանկացողների թիվը, ինքնասպանությունների քանակը, հայկական բանակում զոհվածների թիվը, ամուսնալուծությունների թիվը ավելացել է…

Այո՛, բոլոր այս պայմաններով հանդերձ, իսկ մենք սովորական հայաստանցիների կրթական պատվերն ենք իրականացնում, և այս նկարագրած վիճակը՝ դրական սպասումների բացակայությունն ու իրական բացասական ազդեցությունները չեն կարող չազդել մեր կրթության պատվիրատուի, մեր կրթական ծրագրի գլխավոր հեղինակի՝ ուսուցչի ինքնազգացողության վրա: Ես 2015-ի դրոշի վրա մեսրոպատառ, միասնական ուղղագրությամբ, ձեռագիր թե մեդիագիր, գրում եմ, կարդացե՛ք՝  բեկում 2015-ում` անձնային, սեբաստացիական, հանրային կյանքում: Եվ ուզում եմ, պահանջում եմ իմ ընդունակ-եռանդուն-կենսասեր-ջիգյար քույրիկ Էդիտային, իր անբաժանելի քույրիկ Տաթևիկի հետ, իմ խոսք-խնդրանքը, դիմումը՝ պահանջելու պես, ցուցադրեն իրենց անձնային-աշխատանքային-հանրային կյանքում: Պաչիկներ՝ մի՜շտ քեռու:

Բեկում «Հայ-վրացական հանրակրթական կամուրջներ» նախագծում: Այս հայտարարությունն անում եմ կիրակի օրով` մարտի մեկին, կրթահամալիրի գեղարվեստի դպրոցում, ուր Թբիլիսիի վրացական պետական մանկապարտեզների, դպրոցներից 35 տնօրեն-փոխտնօրեններ, դասվարներ-դաստիարակներ, կրթության գործի կազմակերպիչներ, աննման Քեթևան Աբեսաձեի  և Վիկտորյա Բալավաձեի նախաձեռնությամբ, տեսեք` հեղինակային կրթական ծրագրերի հեղինակ սեբաստացի մասնագետների խիտ-արդյունավետ կազմակերպած դասընթացով յուրացնում են մեր մանկավարժությունը մի շերտում` դպրոց-պարտեզ միջավայրում, 5-6 տարեկանների անցումը, 2-10 տարեկանների զարգացումը… 35-ից 30-ը վրացի, առաջին անգամ են Հայաստանում, Երևանում, Բանգլադեշում, կրթահամալիրում… Տաշի-տուշին, ժողովուրդների բարեկամության` հաճախ կեղծ ու արհեստական բաժակաճառեր չկան, կա համատեղ ուսումնական աշխատանք, համատեղ պարզ կենցաղ մեր կացարաններում, համատեղ մշակութային ծրագիր…

Վրաց գործընկերների հետ կիրակնօրյա սեմինար-պարապմունքներ Գեղարվեստի դպրոցում

Մենք պիտի բեկում ապահովենք նաև հայ-թուրքական հանրակրթական կամուրջներում, որ արդեն չորս տարվա պատմություն ունի` որպես Իզմիրի տիեզերագիտական միջազգային ճամբարի և կրթահամալիրի միջին ու ավագ դպրոցների, տիեզերագիտության, հայրենագիտության, բնագիտա-տեխնիկական ակումբների համատեղ ուսումնական նախագիծ: 2015-ը` հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի տարին, իր բարդ-հակասական անհատական-խմբային-ցեղային-համազգային-համապետական շահերով-զարգացումներով-բախումներով հանդերձ, Թուրքիայում, Հայաստանում այսօր ապրող, աշխարհագրական դիրքով ռազմավարական ժողովուրդներին-հասարակություններին-մարդկանց ոչ թե պիտի բաժանի, խորացնի անհաղորդությունը, այլ մերձեցնի, գործակցության նոր օդանցքներ-դռներ բացի… Սովորողների անվտանգության հաշվին որևէ նախաձեռնություն ո́չ այս, ո́չ էլ այլ դեպքերում չի արվել, չի արվի, չի կարող լինել… Այս տարի կգնանք ինքնաթիռով` Թբիլիսի-Իզմիր, հայրենագիտության նոր բաղկացուցիչ կմիանա այս միջազգային գրավիչ ճամբարային նախագծին` Վրաստանն իր ու մեր Ջավախքով, Հայաստանն իր Լոռիով-Տավուշով… 12-16 տարեկան մեր սովորողների ծնողներն են պատվիրատուն այս նախագծի` իր բոլոր փուլերում, և ցանկացած փուլում ծնողի որոշումով կարող է ընդհատվել իր երեխայի մասնակցությունը: Հիմա` մարտին պատանեկան 12 հոգիանոց  խմբի ղեկավարների և սովորողների ընտրության փուլն է` հայտերի ներկայացման ու մեզ անվճար տրամադրված ուղեգրերի հաստատման (բրոնիայի) շրջանը: Մինչև օգոստոս այնքա˜ն շատ ժամանակ ու իրադարձություններ կանցնեն բոլորիս գլխով: Մի́ մոռացեք` սա ԱՄՆ տիեզերագիտական ՆԱՍԱ (National Aeronautics and Space Administration) գործակալության հինգ միջազգային ճամբարներից մեկն է, որին մենք մասնակցելու ենք 5-րդ անգամ, աճող հաջողությամբ, և ես չէի ուզենա, որ ընդհատվի` հենց ձեր-մեր, սովորողների ռազմավարական շահերից ելնելով…

Դպրոց-պարտեզի դաստիարակ Կարինե Խառատյանի շաբաթվա ֆոտոօրագրից

Կրթահամալիրը, մեզանում իրականացվող` մեր կողմից մշակվող, կազմակերպվող, տարածվող բոլոր տեսակի կրթական ծրագրերով, նախադպրոցականից սկսած ու միջին մասնագիտականով ավարտված, միշտ գործել է իրավական դաշտում: Մենք` կրթություն իրականացնողներս, չենք կարող իրավական չլինել կրթության իրավունքի իրագործման բոլոր փուլերում, յուրաքանչյուր կոնկրետ դեպքում: Ահա ինչու` մենք բաց ենք եղել մեդիա և ֆիզիկական միջավայրում 1989-ից սկսած, և առավել ևս հիմա, մեր ամենաթափանց-ամբողջական-բազմալեզու-ամենադեմոկրատական mskh.am-ում` իր բոլոր ենթակայքերով ու բլոգներով… Ցանկացած վեճ եղել է ու կլինի իրավունքի պաշտպանության համար` կոնկրետ երեխայի, նրա լիազոր անձով ներկայացված թե կրթության պետական տեսչության անձով ներկայացված, բայց կոնկրետ երեխայի իրավունքի պաշտպանության ապահովման: Ահա ինչու` կրթահամալիրի խորհրդին ներկայացված են կրթահամալիրում 2015թ. փետրվարի 16-20-ին հանրակրթական երրորդ, երրորդ աստիճանների կրթական ծրագրերի ստուգման բոլոր նյութերը` մեր պարզաբանումներն ու առարկությունները ստուգող հանձնաժողովի ներկայացրած փաստաթղթերին: Մենք դրանք հրապարակել ենք կրթահամալիրի խորհրդի փետրվարի 27-ի նիստում` ստուգաման ակտը ստանալուց անմիջապես հետո… Յուրաքանչյուր սովորող, մանկավարժական աշխատող, ծնող, սեբաստացի, կարող է և պիտի ծանոթանա դրանց բովանդակությանը, պահանջի նոր տվյալներ: Չկա բան, որ տեսուչը, կրթահամալիրի կամ դպրոցի ղեկավարը գիտեն, բայց դրանք հրապարակված չեն: Դրանք ուժ չունեն, եթե մարդուն չեն վերաբերում: Չիմանալը մեծ չարիք է, չիմանալն ու սեփական իրավունքի ուժով չգործելը հարկ եղած ժամանակ… սա բացառել-բացառում եմ ես իմ գործունեությամբ, բացառեք և դուք՝ ձեր ինքնապաշտպանությամբ…

One thought on “Տարի առանց ակնոցի՝ ակնհայտ, առանց մահանայի”

  1. Շնորհակալություն «2015թ. փետրվարի 16-20-ին կրթահամալիրի միջին, ավագ դպրոցներում իրականացված ստուգումների նյութերը» տեղադրելու համար, ծանոթացա: Անկախ ստուգումներից, կարծում եմ, մենք մի քանի հիմնախնդիրներ ունենք, որոնք օր առաջ պիտի լուծվեն: Դրանք են՝ 1. Տեղեկատվական բազայի ստեղծում, 2. Էլեկտրոնային մատենավարության համակարգի ներդրում, 3. Ինտերնետի հետ կապված խնդիրներ, 4. Ոչ արդյունավետ վերահսկողություն: Տեղեկատվական բազայի ստեղծման և էլեկտրոնային մատենավարության ոչ բավարար վիճակի մասին էլի եմ ասել, կներեք, ասելու եմ նույնը. Excel նիշքերը ի զորու չեն նման հզոր համակարգ ստեղծել, պահել ու տանել իրենց ուսերին: Դա կարելի է անել գոնե Aksus կամ նմանատիպ համակարգչային լուրջ ծրագրերի միջոցով և համապատասխան մասնագետի օգնությամբ: Մենք ունենք խնդիր նաև ինտերնետի հետ կապված: Ի՞նչ ենք մենք անում: Ինտերնետի արագությունը մեծացնում ենք, դա կրթահամալիրից տանում է կլորիկ գումարներ, բայց դրանից իրավիճակը էապես չի փոխվում: Մինչդեռ խնդրին կարելի է այլ հայացքով նայել: Համենայն դեպս, ես շատ պարզագույն մի ձև եմ ընտրել և այսօր արդեն կարող եմ բարձրաձայնել՝ սեպտեմբերից ինձ ինտերնետ դասասենյակում պետք չի գալու: Մենք նաև վատ վերահսկողության ենք իրականացնում: Վերահսկողություն ասելով ի նկատի չունեմ դասալսումները: Ֆիզիկական միջավայրում դասալսումներ անցկացնելը չեմ համարել և առավել ևս հիմա չեմ համարում վերահսկողության արդյունավետ ձև: Հարգանքով՝ Նունե Մովսիսյան

Թողնել պատասխան

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են *-ով

Explore More

Ուրեմն ի՞նչ է ինձ համար օրագիրը, ասենք՝ այս մեկը

Մարիետ Սիմոնյանին թե լսես… Ինչո՞ւ չլսես, երբ Սուսան Մարկոսյանի թողարկած օրացույցով կա գրական ակումբը, ինչպես ամեն երեքշաբթի, այսօր էլ՝ ժամը 14։30, Գեղարվեստի հարթակում… Սրանից լավ առի՞թ այս անգամ էլ Ջոն Սթայնբեք կարդալու, նրա

Ստվերն ու անձրևը…

Նոյեմբերի 6-ին ավարտվեց իմ աշնանային արձակուրդը. սեբաստացի սովորող-ուսուցիչները, կրթահամալիրի խորհրդի անդամները, օրագրի ընթերցողները կարողացա՞ն գնահատել՝ երբ եմ ես ավելի արդյունավետ տնօրինում՝ արձակուրդո՞ւմ, թե՞ … Իսկ նոյեմբերի 7-ին, երբ աշխարհի հետադեմ

Մեջքով դեպի դրախտը՝ դրախտի ոչնչացումը… տեսե՛ք…

Ծովակալ Իսակովի պողոտայից աջ եմ թեքվում հեծանվով այնտեղից, որ ավարտվում է Ամերիկայի դեսպանատունը, սկսվում Խորհրդային Հայաստանի 30-ամյակին նվիրված հուշարձանը, ու հայտնվում եմ Հրազդանի կիրճում… Սա՝ օրվա վերջում, տուն գնալիս… Հետո