Հայերս սիրում ենք կրկնել՝ հարց չկա, երբ աջ ու ձախ, վերից վար հարցեր են` չլուծված, խորացող, խճճող… Երևի սրա համար Վազգենը չի սպասում հարցերի ու միանգամից անցնում իր պատասխաններին՝ առաջացնելով հարցե՞ր… Դրա համար պիտի կարդանք…
Կրթահամալիրի «Սեբաստացի» ռադիոյի ութ խմբագրությունների հաղորդումները՝ սկսած Գեղարվեստի կրտսերից մինչև … «Նոր» ռադիոյի խմբագրություն՝ բոլորը Վազգենի մասին, հուզեցին ինձ: Ահա, տարածում եմ, լսեք, տեսեք, երբ սովորողներն ազատ են մեծանում, մտածում, գործում, տեսեք՝ ինչքա՜ն սիրով-շնորհքով-անբռնազբոս պատմում են, մեկը մյուսին շարունակում, ամբողջացնում, գրավիչ և անմիջական ներկայացնում Վազգեն Սարգսյանին…
Երևի չթողնեմ՝ Վազգենի մասին սկսված զրույցն ընդհատվի ու չհետաձգեմ, ես էլ պատմեմ իմ տեսած-իմացած Վազգենի մասին: Պատմելուց կերևա՝ կավարտեմ մի գրով, թե անշտապ՝ շարքի ձևով…
Հիմնական դպրոցի 2-րդ դասարանը մարզական ուսումնական պարապմունքը
նվիրում է Վազգեն Սարգսյանին
[embedplusvideo height=”300″ width=”450″ editlink=”http://bit.ly/1aQfLmN” standard=”http://www.youtube.com/v/HAAcXxcO_xk?fs=1″ vars=”ytid=HAAcXxcO_xk&width=450&height=300&start=&stop=&rs=w&hd=0&autoplay=0&react=1&chapters=¬es=” id=”ep1047″ /]
1990-ին, երբ Վազգեն Սարգսյանն Արարատի մոտ` խճուղու վրա, կտրեց իմ ճամփան, մենք իրար արդեն լավ գիտեինք, նախ` «Գարուն» ամսագրից, որտեղ տպագրվել էր իմ՝ այնքան աղմուկ հանած «Դպրոցը պիտի դառնա դպրանոց» նախագիծը, և մենք հասցրել էինք երկար խոսել իմ դպրոցի մասին, 1988-ին սկիզբ առած շարժումից, Երասխի ճակատամարտից, որին ես մասնակցել եմ որպես ՀՀՇ վարչության անդամ, անզեն, իհարկե, Վազգենը՝ որպես ճակատամարտի հրամանատար… Մի ողջ գիշեր եղել ենք միասին… 1990-ի այդ օրը ես շտապում էի Եղեգնաձոր՝ Արատեսի դպրանոցի գործերով, և Վազգենը, ով ակնածելու չափ կարևորում էր իմ կրթական գործունեությունը, ինձ համոզեց-խնդրեց այցելել Դավալու՝ Արարատ գյուղ՝ իրենց տուն, և հացի սեղանի շուրջ մենք երկար ու հիմնավոր զրուցեցինք իմ կրթական նախագծերից: Երբեք չեմ մոռանա Վազգենի խոնարհ-ոգևորված լռությունը, լսումը… Ես՝ չորս տարով մեծ, հայտնի դպրոցի տնօրեն, կրթական ամենախիզախ նախագծերով, Վազգենը՝ նոր անուն հայոց նոր պանթեոնում՝ «Գարունի» գրող-լրագրողի ագահությամբ…
1994-ին, երբ ես դարձա Հայաստանի լուսավորության նախարար, Վազգենն արդեն հաղթանակած սպարապետ-հրամանատարն էր, պետնախարար՝ կառավարությունում, Հայաստանի ամենաազդեցիկ-հայտնի եռյակում՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի և Վանո Սիրադեղյանի հետ… Վազգենի աջակցությունը կարևոր էր ինձ համար՝ պարտվողական-պացիֆիստի, Նոր ուղու «խարանով» լուսավորության նախարարիս… Ես այն ստացա: 1995 թ. պետական բյուջեում նախատեսված չէր գումար՝ դասագրքերի տպագրության համար, և ես խիզախեցի այդ դժվար շրջանում, որպես դասագրքերի տպագրության ազատականացում՝ ընտրելու բաժանորդագրության եղանակը… ետպատերազմական Հայաստանում… «Երկրապահ» միությունն իմ հայտարարած-բացած՝ նոր դասագրքերի տպագրության պետական հաշվին փոխանցեց էական գումար։ Վազգենը ծանոթացավ դասագրքերի նմուշներին, լսելի գովեց-խրախուսեց, իմ կողքին կանգնեց Անվտանգության խորհրդում քննարկման ժամանակ…
Գեղարվեստի ավագ դպրոցի պարտիզպաններն անցել են գործի
Լուսանկարները՝ Գայանե Առաքելյանի
1995-ին կամ 1996-ին, օգոստոսին երևի, Էդիկ Եգորյանի հրավերով, ես մի քանի օրով հայտնվեցի «Կապույտ Սևան»-ում հանգստացող քաղաքական-պետական երևելիների շրջապատում: 1995-ի Ազգային ժողովի, մեղմ ասած, կասկածելի ընտրությունները, որոնց ես մասնակցեցի սոսկ որպես շարքային ընտրող, հանրապետության իշխանության կուսակցության ձևաչափը, շեղումը հայտարարված քաղաքական սկզբունքներից այլ էին դարձրել իմ՝ «Նոր ուղի» կուսակցության ղեկավար — լուսավորության նախարարիս հարաբերությունները ՀՀՇ-ի վերնախավի ու մերձավոր զինակիցների հետ: Էդուարդ Եգորյանն ուզում էր սրանով, երևի, հարթել հարաբերությունները: Լողափին մի խմբով կանգնած էինք, երբ մեզ միացավ Վազգեն Սարգսյանը, ով քիչ այն կողմ, ոչ մեծ առանձնատանն էր տեղավորվել: Ֆուտբոլ խաղալու որոշումը տղամարդկանց միանգամից ոգևորեց: Վազգենը պարտվել չէր սիրում, չէր կարողանում… Բայց պարտվեց. ես ու Վազգենը տարբեր թիմերում էինք, և մեր թիմն ուժեղ էր այնքան, որ Վազգենի առավելագույն զոռն արդյունքի վրա չազդեց: Ես իմ ֆուտբոլով պարտական եմ իմ թաղին, մանկությանը, իմ հորեղբոր տղա Մարսելին. պատմել եմ: Գուցե հնարավոր լինի սկսել, վերջապես, ֆուտբոլի-բասկետբոլի պարբերական պարապմունքները. ոչինչ չի խանգարում. իմ այս որոշման համար այսքան նպաստավոր միջավայր չգիտեմ… Խաղից հետո Վազգենն ինձ թևանցուկ արեց, ու մենք հեռացանք դեպի լողափ: Լավ եղանակ էր: Վազգենը լավ էր լողում: Մի լավ լողալուց հետո ափին մտերմիկ արևը ևս նպաստեց մեր տղամարդկային անկեղծությանը: Խոսեցինք ամենակարևոր, ամենացավոտ հարցերի մասին… Ինձ անակնկալի բերեց Վազգենի ցասումը Վանոյի գործունեության նկատմամբ, Վազգենի այլայլված դեմքը, բերանի փրփուրը՝ Վանո Սիրադեղյանի մասին խոսելիս. չեմ մոռացել… Զուր ջանքեր էի գործադրում «Գարունով»-գիտական կյանքով-Շարժումով-ազատամարտով ամենաազդեցիկ զույգի՝ ընկերների միջև հաշտեցման կամուրջներ հաստատելու…Միամիտ անուղղելի եմ հայտնի. եղել եմ ու կամ… Ափսո՜ս, չեղավ, ու անջրպետը խորացավ…
Շարունակությանը սպասեք…
Նոր դպրոցի Հասմիկ Պողոսյանի 6 տարեկանների օրվա ֆոտոքրոնիկոնը
Լուսանկարները՝ Հասմիկ Պողոսյանի
Շատ կարևոր են սեբաստացիական համերաշխության, ամբողջականության, մեկ միասնականության հաստատման ուսումնական նախագծերը, ինչպիսիք հիմա Վարժարանում խթանվում-իրականացվում են, ինչպիսին մեր Վարժարանի 10-րդ դասարանի Նարե Ղալամքարյանն իրականացրել է Գեղարվեստի կրտսերում, խաղաղ-խելացի՝ ճիշտ իր նման՝ նարեավարի: Կեցցեք:
Լուսինե Պետրոսյանը՝ իմ սիրելի սանը և գործընկերը, Բանգլադեշի Լուսոն՝ ընդունակ-ընդվզող-անցումներով, հիշում եմ, փախավ՝ խանութում աշխատելու, դժվար բերեցինք Գեղարվեստ, կեսից դասվարությունից փախավ ֆոտոյի-տեխնոլոգիայի աշխարհ. ընդունակ է, կարող է… Հետո, մեր Լուսոն գնաց ավելի հեռու… Ցավոտ բաժանում էր. ինձ համար, հատկապես: Իսկ այս փախուստը Չինումաչին՝ աշխարհի մի ծայր Բանգլադեշից մյուս ծայր Վլադիվոստոկ, մեզ միացրեց… Կլոր է, ախր, էս բազմատեր գունդը: Մենք կրկին միասին ենք, իմ խիզախ, շուտ ձանձրացող, ընդունակ, ճանապարհորդ քույրիկ, միշտ սեբաստացի Լուսինե Պետրոսյան: Անհամբեր սպասելու ենք քո՝ հազարներով հրապարակումներին: Պատմիր մեզ ու քեզ անծանոթ աշխարհի մասին. ստացվո՞ւմ է, լսվո՞ւմ է, նայվո՞ւմ է: Այդ աշխարհում, գնալուց առաջ քեզ ասել եմ, Լուսինե, ես եղել եմ 1977-ին՝ երախտահիշատակ Համբարձում Գալստյանի հետ՝ ճիշտ այս օրերին, երբ համալսարանի 5-րդ կուրսում էինք, նախապատրաստում էինք Երևանի պետական համալսարանի շինարարական ջոկատների աշխատանքները՝ Երևան-Մոսկվա-Նովոսիբիրսկ-Վլադիվոստոկ, հետո՝ Չուկոտկա, Միսս Շմիդտ… Հեքիաթ՝ ճիշտ, ինչպես կրթահամալիրի Բանգլադեշում… ինչպես Դավիթ Բլեյանը երեկոյան մեր տանը, երբ բացեցինք մեր Անի Հովհաննիսյանի նվեր-տոպրակները: Շնորհակալ եմ, Անի ջան, քո երկու բալիկների, քո բերած տիկնիկների աշխարհի, քո աղջկական նվիրումի համար: Պաչիկներ…
Հիմա, երբ եկել ես,
աղունիկների մասին եմ մտածում,
որ անկեր մնացին ու ծերացան,
փոքրիկ աղավնիներ,
որ պարզապես ծերացան:
«Սպասող մարդու օրագիր», իրանական ժամանակակից պոեզիա