TVմոլ 30 մարտի-5 ապրիլի
Աշոտ Բլեյան.

«Իսկական կրթությունը ինքնակրթությունն է»,- համաձայնեք` անսպասելի է լսել նման արտահայտություն մի մարդուց, ով կրթահամալիր է հիմնել ու երկար տարիներ տնօրինում է այն: Հենց այսպես անսպասելի էլ, կարծում ենք, կներկայանա ընթերցողներից շատերին կրթական ոլորտի ու հասարակական գործիչ Աշոտ Բլեյանը` մեր ավանդական հարցաթերթիկին տված պատասխանների շնորհիվ:

Տարիքը

— Ծնվել եմ 1955 թվականի սեպտեմբերի 4-ին Երևանում:

Ծնողները

— Հայրս` Շամխալ Բլեյանը, եղել է հողագործ, ռանչպար, 1937 թվականին աքսորվել է, 1944-ին վերադարձել է մի ոտքով: Ինչ լավ բան ունեմ իմ մեջ, հորիցս է փոխանցվել: Մայրս` Արտաշամ Հարոյանը, անընդհատ ու անդադրում աշխատել է տանը: Վեց երեխա ու հաշմանդամ ամուսին… մեծ ազգուտակ:

Կրթությունը

— Ավարտել եմ ԵՊՀ-ի ֆիզիկայի ֆակուլտետը: Բայց իսկական կրթությունը ինքնակրթությունն է:

Աշխատանքային փորձը

— Դեռ ուսանողական տարիներին աշխատել եմ ԵՊՀ-ի ուսումնական լաբորատորիայում, այնուհետև ռադիո-ֆիզիկայի ֆակուլտետի դեկանատում: Հետո որպես փոխտնօրեն աշխատել եմ Երևանի թիվ 10 դպրոցում` ստեղծել եմ հայագիտական խորացված ուսուցման դասարաններ: 1985-ին խորհրդային ռեժիմին չենթարկվելու համար ինձ «Կենտրոնից» աքսորեցին «Բանգլադեշ»` որպես թիվ 183 դպրոցի տնօրեն, 1989-ին իմ և իմ ընկերների հեղինակային նախագծով դպրոցը վերածել ենք «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր-փորձարարական հետազոտական միավորման, որի տնօրենը լինելու պատիվն ունեմ առ այսօր: 1990-1997 թթ. նաև եղել եմ Հայաստանի Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, Երևանի փոխքաղաքապետ, ՀՀ լուսավորության նախարար, կրթության և գիտության փոխնախարար: Շուրջ երկուսուկես տարի կալանավոր եմ «աշխատել»:

Ձեր ասպարեզի ո՞ր հաջողությամբ եք ամենաշատը հպարտանում

— Ցավոք, հպարտանալու և հիշատակման արժանի գործ կրթական համակարգում այսօր չեմ տեսնում: Լավ է, որ «Կենգուրու» մաթեմատիկական օլիմպիադան Հայաստան եկավ…

Ամենավերջին հաջողությունը

— Կրթահամալիրի յուրաքանչյուր աշակերտի և ուսուցչի ամեն մի շոշափելի ձեռքբերումը, Հայաստանում կատարվող յուրաքանչյուր նկատելի փոփոխություն իմ հերթական հաջողությունն է… Ապրիլի 2-ին համեցեք կրթահամալիրի «Մեդիա» կենտրոնի բացմանը, մայիսի 4-ին` հեղինակային մանկավարժության հեղինակների հանրապետական հավաքին, իսկ հունիսի 10-ին` «Ժանգոտ դդում» կինոփառատոնի բացմանը…

Ամենավերջին անհաջողությունը

— Ես դժգոհ մարդ եմ` ինքս ինձնից, իմ արածից: Արածներիցս քիչ բան կա, որ հավանում եմ:

Ամենակարևոր խորհուրդը, որ երբևէ ստացել եք

— Հայրս ասում էր. «Եթե մարդ ինքն իրեն չխայտառակի, ուրիշ ոչ ոք չի կարող դա անել»:

Ամենատհաճ որոշումը, որ երբևէ կայացրել եք

— Սա բլից հարցազրույցի ծավալ չէ: Ես լավ հիշողություն ունեմ, և իմ բոլոր վրիպումները, վատ կատարած աշխատանքները, սխալները ինձ հալածում են ողջ կյանքում: Կա մի մխիթարանք. դրանք նաև իմ կյանքի դպրոցն են:

Այսօր ի՞նչ նպատակ եք դրել Ձեր առջև

— Կրթահամալիրի կառուցվող փակ լողավազանի պակասող սարքավորումները հնարավոր էժան գնով ձեռք բերել, հայթայթել դրա համար անհրաժեշտ գումարը: Գուցե այս հարցազրույցը կօգնի:

Ի՞նչ  սեփականություն ունեք

— Հայաստան աշխարհը, «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրը միշտ համարել եմ իմ սեփականությունը` չնայած, որ կրթահամալիրը պետական հաստատություն է… Սա խանգարել է ինձ ուրիշ սեփական գույք ունենալ:

Ձեր «երկրորդ կեսը»

— Ես ամբողջ եմ: Ունեմ սիրած կին, ում հետ ապրում եմ:

Զավակներ

— Ունեմ երեք դուստր` Լիլիթը, Տաթևիկը և Շուշանիկը: Լիլիթը և Տաթևիկն ամուսնացած են, Շուշանիկը սովորում է իմ կրթահամալիրի 9-րդ դասարանում: Երգում է, թարգմանչուհի է ուզում դառնալ: Ոչ միայն սիրում, այլև հարգում եմ իմ աղջիկներին, լավ մարդիկ են: Հեշտ բան չէ ինձ նման հայր ունենալը:

Զգացողություն, որ կուզենայիք ունենալ

— Կցանկանայի երկնքում օդապարիկով ճախրել:

Զգացողություն, որ վանում եք անգամ մտքում

— Հարազատ մարդու կորուստը:

Սիրած աֆորիզմը

— «Օրվա հոգսը բավ է օրվա համար»:

Սիրած երաժշտությունը

— Աստվածային Մոցարտի «Ռեքվիեմը», Կոմիտասի «Պատարագը»:

Սիրած տոնը

— Տոն, որ միշտ ինձ հետ է… իմ ոգևորվածությունը:

Սիրած խմիչքը

— Քիչ, բայց լավ կոնյակ:

Սիրած հումորը

— «Ճգնաժամը գալիս է Հայաստան, տեսնում է, ինչ է կատարվում ու բացականչում է. «Ինձնից առաջ էս ո՞վ է այստեղ եղել»»:

Տարվա սիրած եղանակը
— Խոր աշուն:

Սիրած բառը մայրենի լեզվում

— «Անդադրում»:

Սիրած բառը Ձեր իմացած օտար լեզվում

— «Чудное мгновение» (հրաշալի ակնթարթ):

Ո՞ւմ ազդեցությունն եք կրում Ձեր վրա

— Շարունակում եմ զգալ հորս ազդեցությունը: Մշտապես կրում եմ Թումանյանի ազդեցությունը: Քրիստոսն իմ ուսուցիչն է:

Սիրած գիրքը

— Չարենցի «Հատընտիրը» և իհարկե` Նոր կտակարան:

Նշանաբան, որով առաջնորդվում եք կյանքում

— «Արդ կատարյալ եղեք, ինչպես Երկնավոր Հայրն է Ձեր կատարյալ»:

Հանգստյան վայրը

— Ես, ինչպես մայրս, չեմ հանգստանում: Եթե հանգստանում եմ, ապա նոր, ստեղծագործ աշխատանքով, նոր նախաձեռնությամբ: Սիրում եմ թափառել: Լավ երաժշտությունն ինձ վեր է տանում աշխարհիկ կյանքից:

Սիրած կառույցը մեզ մոտ և ընդհանրապես

— Աշտարակի Կարմրավոր եկեղեցին, Ամաղուի Նորավանքը, Տաթևի համալիրը, Էջմիածնի Հռիփսիմեն… Ցավոք, սրանցից և ոչ մեկն աշխարհիկ շինություն չէ: Երևանի այն հատվածը, որ հավանում էի, հիմնովին շարունակում ենք փչացնել… Աշխարհում լիքը շշմելու կառույցներ կան, չնայած ես քիչ բան եմ տեսել:

Սիրած քաղաքը

— Գորիսը, Հռոմը, Փարիզը: Լավ շարք ստացվեց, չէ՞:

Սիրած կենացը

— Աչքս տեսնում է, թող ականջներս էլ լսեն: Եկեք շխկացնենք ու այս բաժակով էլ խմենք, այնպես, «գիվա» (իբր) մենք չենք:

Սիրած տնային կենդանին

— Անձամբ չեմ պահում, քանի որ կենդանու կորուստը ծանր կտանեմ: Ամեն ինչ անում եմ, որ կրթահամալիրի սաները սովորեն կենդանիներ ու բույսեր խնամել:

Նախընտրած հագուստը

— Մարզական-ճամփորդական:

Ձեռքի ժամացույցը

— Չեմ կրում, օգտվում եմ բջջայինից:

Վերջին ֆիլմը, որ դիտել եք և հավանել

— Երեկ եմ դիտել` Կարեն Գևորգյանի և Գագիկ Հարությունյանի նկարած երկմասանոց «Ցեղասպանություն» ֆիլմն էր: Պրոֆեսիոնալի բարեխիղճ արված գործ էր:

Սիրած հեռուստահաղորդումը

— Հեռուստացույց քիչ եմ նայում. եթե լավ ֆիլմ է լինում, կամ լավ համերգ: Հաճախ դիտում եմ «Euronews» ալիքը:

Ամենահետաքրքիր փիլիսոփան

— Ամերիկացի Ջոն Դյուի և գերմանացի Կարլ Յասպերս:

Ինչո՞վ եք այսօր հպարտանում

— Չեմ հպարտանում` հիացմունքի պահեր եմ ունենում:

Վարպետներից ո՞ւմ կնախընտրեիք, որ պատկերեր Ձեր դիմանկարը

— Ավելի տանելի պատիժ մտածեք ինձ համար: Նկարվել, հայելուն նայել, արխիվ պահել… իմը չեն սրանք: Բլից լուսանկարում, ինչպես ասում են մեր «Կինո-ֆոտո» դպրոցի սաները, համեցեք:

Պատրաստեց՝ Տաթևիկ Ավետիսյանը