«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի տնօրեն, ԿԳ նախկին նախարար Աշոտ Բլեյանն Aravot.am-ի հետ զրույցում կարծիք հայտնեց վարչապետի հանձնարարականով ՀՀ ԿԳՆ մշակած՝ ռուսաց լեզվի դասավանդման եւ զարգացման հայեցակարգի մասին:
«Ռուսերենը կարծես թե օտար լեզու է, չէ՞, ինչպես անգլերենը, ֆրանսերենը, իսպաներենը: Մարդու հնարավորությունների ստեղծման ճանապարհով պետք է շարժվենք, այդ թվում՝ օտար լեզուներ սովորելու առումով: Չես կարող մարդուն պարտադրել եւ նրա փոխարեն որոշել: ՀՀ լեռնային գյուղերում, օրինակ, երեխաների համար օտար լեզու յուրացնելն այդքան կարեւո՞ր է…մարդն ինքը պետք է որոշի՝ ի՞նչ չափով է իր համար կարեւոր օտար լեզվի ուսուցումը: Գուցե հողագործությո՞ւնն է ավելի կարեւոր: Եթե ես կամ դուք որոշենք, կստացվի, որ պարտադրում ենք, որ մարդը դատապարտված է: Ստացվում է, որ ասում ես՝ «դու քոչվոր ես, գաղթական ես, գնալու ես Ռուսաստան»…ո՞րն է հիմնավորումն այդ հայեցակարգի, չհասկացա: Աշխարհում ընդամենը 200 միլիոն մարդ է ռուսերեն խոսում, դա՞ է հիմնավորումը: Այդ 200 միլիոնի մեջ մեծ թվով մարդիկ անգլերենին են տիրապետում եւ այլ լեզուների, այսինքն, հանգիստ կարող ենք օտար լեզվով հաղորդակցվել…
Որ հայեցակարգ չլիներ էլ, ես չէի զգում դրա անհրաժեշտությունը: Ես ապրել եմ առանց այդ հայեցակարգի անհրաժեշտության: Հասարակությունը կարեւորո՞ւմ է այդ հայեցակարգը…
Շատ բան կախված է օտար լեզվի ուսուցչից, նրա ջանասիրությունից եւ մեթոդներից: Այսինքն, ինչպե՞ս ակտիվացնել նրան: Առաջին ճանապարհն աշխատավարձը բարձրացնելն է, նրանք շատ ցածր աշխատավարձ են ստանում: 10 տարի՝ նրանց աշխատավարձը չի բարձրանում: Ուզում են կարեւորել՝ առանց աշխատանքի հանդեպ վերաբերմունքը փոխելո՞ւ. չէ՞ որ աշխատավարձը վերաբերմունքի փոփոխության մասին է խոսում: Այդ ինչո՞ւ դատավորների աշխատավարձը բարձրացրին: Հայեցակարգում կա՞ դրույթ, որը նախատեսում է 3 տարում աշխատավարձի բարձրացում, իհարկե՝ չկա…
Մյուս կարեւոր հարցն ուսուցիչների վերապատրաստումն է, որպեսզի, օրինակ, օտար լեզվի ուսուցիչները տարվա մեջ 20-30 օր լինեն անգլիախոս, ռուսախոս կամ գերմանախոս միջավայրում, սովորեն շփվել, լեզվի իմացությունը բարելավել, չէ՞ որ լեզուն նաեւ մշակույթ է եւ կենցաղ: Բայց չեք կարող ցույց տալ այնպիսի պետական ծրագիր, որը կազմակերպում է օտար լեզվի ուսուցիչների փոխանակման, միջազգային ճամբարների մասնակցության ծրագրեր:
Խոսվում է ռուսերենի նոր կարգավիճակի մասին, որը վտանգավոր ճանապարհ է, դա երկրորդ մայրենի լեզվի կարգավիճակի ճանապարհն է: Կարգավիճակ՝ նշանակում է ոչ թե փող ծախսել, այլ բերել-հավասարեցնել մայրենի լեզվի կարգավիճակին, գիտակցության մեջ ներդնել, որ այն կարեւոր է մայրենի լեզվից: Դա նշանակում է, որ ռուսերենն առանձնացվում է մյուս օտար լեզուներից եւ մենաշնորհ ստանում, ինչը հակասում է մանկավարժության հայեցակարգին, եւ մեզ մի 30 տարի հետ շպրտում…Ինձ համար դա անհասկանալի է եւ անընդունելի:
Նշյալը հարցը դարձնում է քաղաքական եւ խոսում այն մասին, որ այն թելադրված է: «Այստեղ խնդիրը դադարում է մանկավարժական լինելուց»,-ասաց Աշոտ Բլեյանը:
Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ